De bijstelling van de begroting vindt plaats door de budgetten (lasten en baten) te actualiseren op basis van de laatst bekende inzichten. Deze mutaties kunnen zowel incidenteel als structureel van aard zijn. Wanneer duidelijk is dat de mutaties ook effect hebben op volgende jaren worden deze als aandachtspunten meegenomen voor de Kadernota 2022.

Hieronder worden per programma de belangrijkste mutaties van de Najaarsnota 2021 benoemd:

Mutaties met gevolgen voor het begrotingssaldo

Een toelichting op de mutaties:

Programma 1: Hogere baten uit de verkoop van snippergroen en incidentele verhuur

Dit betreft incidentele opbrengsten uit de verkoop van snippergroen en huuropbrengsten van af te stoten vastgoed.

Programma 1: Lagere baten bouwleges/onbenut budget voor flexibele schil

Als gevolg van de corona zijn er vertragingen ontstaan in de woningbouw en blijft deze achter op de gemiddelde woningbouwprognose van 438 waarvan is uitgegaan bij het opstellen van de begroting 2021. Dit komt tot uiting in minder aanvragen door projectontwikkelaars voor bouwvergunningen. Hierdoor kan een deel van het budget voor flexibele inzet bij bouwvergunning vrijvallen.

Programma 1: Hogere lasten door storting in Bestemmingsreserve Implementatie Omgevingswet

Voor de kosten van de implementatie van de Omgevingswet is een bedrag van € 300.000 gereserveerd.

Programma 3: Hogere lasten openbare verlichting

Het huidige budget is gebaseerd op een situatie waarin de meeste armaturen van de openbare verlichting zijn vervangen vanuit investeringsbudgetten. Dit is pas eind 2021 afgerond waardoor er in het lopende jaar meer onderhoudskosten zijn dan begroot.

Programma 4: opvoering structureel budget beheer Groenzoom/Ruyven

Het structureel onderhoud aan de recreatiegebieden Groenzoom en Ruyven werd tot nu toe gedekt uit bestemmingsreserves. Uit het oogpunt van een duurzame financiële huishouding is besloten deze kosten vanaf 2021 ten laste van het begrotingssaldo te brengen.

Programma 7: lagere lasten Participatie

De kosten voor bijstandsuitkeringen komen dit jaar lager uit dan dat er aan inkomsten door het Rijk aangekondigd zijn. Hetzelfde geldt voor de taken met betrekking tot Sociale werkvoorziening.

Programma 7: hogere lasten Jeugdzorg

De budgetten voor jeugdhulp worden bijgesteld aan de verwachte uitgaven 2021. Bij het opstellen van de primaire begroting is hier de t-1 systematiek toegepast. Correcties voor kostenstijgingen en de indexering van de tarieven met 2,2% worden gedurende het jaar verwerkt op basis van de prognoses van het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden. De belangrijkste oorzaken voor kostenstijgingen zijn de indexering van de tarieven, de langere duur en de intensiteit van de jeugdhulptrajecten.

Programma 7: hogere lasten Wmo

Het aantal inwoners dat gebruik maakt van een maatwerkvoorziening stijgt. Bij hulp bij het huishouden is dit de oorzaak van de kostenstijging. Voor begeleiding is het effect van de kostenbesparingsmaatregelen zichtbaar en worden lagere lasten verwacht.

In hoofdstuk 2 wordt in paragraaf 4 een nadere toelichting gegeven op de ontwikkelingen in het sociaal domein.

Programma 8: baten uit de jaarrekening en vrijgevallen reserve gemeenschapelijke regeling VRH

Het aandeel uit het positieve resultaat op de jaarrekening 2020 van de Veiligheidsregio Haaglanden en een vrijgevallen reserve Openbaar Meldsysteem is verrekend met een incidentele meevaller als gevolg.

Programma 10: Inzet begrotingssaldo voor hogere kosten cloudoplossingen in ICT

In de Kadernota 2021 is ten behoeve van de inzet van cloudoplossingen een bedrag van € 459.000 ten laste gebracht van de Bestemmingsreserve Bedrijfsvoering. Nu bij de najaarsnota wordt dit bedrag alsnog ten laste van het begrotingssaldo gebracht met een nadeel aan de batenkant als gevolg.

Programma 10: lagere baten OZB niet woningen

De corona pandemie heeft een hogere (tijdelijke) leegstand van bedrijfs-/winkelpanden tot gevolg gehad. Dit resulteert in 2021 in een lagere OZB opbrengst voor niet-woningen dan oorspronkelijk begroot.

Programma 10: vrijval diverse stelposten

Het deel van verschillende (stel-)posten voor onvoorzien en prijsindexering dat onbenut is gebleven wordt in deze najaarsnota toegevoegd aan het begrotingssaldo.

Programma 10: Hogere baten algemene uitkering uit mei- en septembercirculaire

De inkomsten algemene uitkering uit het gemeentefonds nemen toe, met name als gevolg van bedragen voor coronacompensatie, incidentele compensatie voor stijgende kosten voor jeugdhulp, vergoeding voor de uitvoering van de Tonk en afrekeningen over oude jaren. Na reservering van deze middelen resteert een positief saldo. In hoofdstuk 3.1 wordt een nadere toelichting gegeven op het verloop van de inkomsten algemene uitkering.

Diverse programma's

Eerder dit jaar is een aantal bezuinigingen voorgesteld. Waar mogelijk heeft dit tot de afname van de betreffende budgetten geleid.

De stelpost Enecogelden van € 1.582.338 muteert niet in deze Najaarsnota en blijft beschikbaar als begrotingsruimte 2021.

Budgetneutrale mutaties in de Najaarsnota 2021:

Programma 1 Ruimte en Wonen

De exploitaties voor ontwikkeling van woningbouw zijn bijgesteld op basis van de actualisatie van de grondexploitaties per 1 juli 2021. Dit leidt tot mutaties in inkomsten en uitgaven en mutaties van de reserves en voorzieningen als gevolg van de aangepaste winstnemingen. Dit is verwerkt in het vermogen en is budgetneutraal voor de begroting.

Programma 2 Economie en glastuinbouw

De exploitaties voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen zijn bijgesteld op basis van de actualisatie van de grondexploitaties per 1 juli 2021. Dit leidt tot mutaties in inkomsten en uitgaven en mutaties van de reserves en voorzieningen als gevolg van de aangepaste winstnemingen. Dit is verwerkt in het vermogen en is budgetneutraal voor de begroting.

Programma 4 Groen en recreatie

Reserves voor beheer en onderhoud van de Groenzoom en Ruyven zijn opgeheven en toegevoegd aan de Algemene reserve. In de plaats van deze reserves is een structureel onderhoudbudget opgenomen in de begroting.

Programma 8 Veiligheid en duurzaamheid

De budgetten voor het Netwerk Afvalwaterketen Delfland zijn geactualiseerd. Het NAD betreft een samenwerkingsverband met andere gemeenten waarbij de inkomsten en uitgaven gelijk zijn aan elkaar.

Corona/diverse programma's

Binnen verschillende programma's zijn budgtten toegekend voor compensatie van corona gerelateerde financiële schade bij o.a. subsidiepartners, de lokale economie en sport.

De stand van de Bestemmingsreserve Financiële gevolgen corona:

Meer toelichting op de mutaties is per programma terug te vinden in hoofdstuk 2.

In onderstaand overzicht zijn de gevraagde wijzigingen in de begroting op programmaniveau samengevat.