Deze paragraaf geeft een samenvatting van de (financiële) ontwikkelingen van het Sociaal domein in het lopende begrotingsjaar.

Ten opzichte van de begroting uit de Voorjaarsnota 2024 wordt in deze Najaarsnota een bedrag van € 1,878 miljoen toegevoegd aan de budgetten van het Sociaal domein. Hiervoor wordt uit de bestemmingsreserve Sociaal domein € 1.000.000 onttrokken. Het restant (€ 1,2 miljoen nadeel uit de prijs- en volumeindexering van de budgetten en € 0,3 miljoen voordeel uit de BUIG prognose) komt ten laste van het begrotingssaldo.

Toelichting per onderdeel

Jeugd

De budgetten voor jeugdhulp worden met € 1.742.000 (nadeel) aangepast aan de meest recente prognoses van het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden en de lokaal gecontracteerde jeugdhulp. De stabilisatie van de kostenontwikkeling en de daling in 2022 zijn omgeslagen in een kostenstijging in 2023 welke doorzet in 2024. De factoren die hieraan ten grondslag liggen zijn: een lichte stijging van het aantal unieke klanten dat gebruik maakt van de voorzieningen jeugdhulp. Daarnaast een toename van de inzet van duurdere voorzieningen in antwoord op zwaardere zorgvragen en als laatste een relatief hoge indexatie en tariefstijgingen als gevolg van groepsverkleining.

Van deze aanpassing van de budgetten voor jeugdhulp heeft € 742.000 betrekking op de reguliere indexering van de budgetten 2024 die nog niet was toegekend als gevolg van de toepassing van de t-1 systematiek bij de Voorjaarsnota 2024. Het deel van de budgetaanpassing dat resteert voor de reeële kostenstijging in 2024 bedraagt € 1.000.000 en is volledig gedekt met een onttrekking aan de bestemmingsreserve sociaal domein. Dit is het nadeel dat resteert na besteding van de budgetten zoals die met het bepalen van de nullijn zijn vastgesteld en moet als onderdeel van de opgave voor kostenbeheersing worden beschouwd.

Wmo

Deze budgetaanpassing betreft de reguliere indexering van de budgetten 2024 die nog niet was toegekend als gevolg van de toepassing van de t-1 systematiek bij de Voorjaarsnota 2024. Ook voor de Wmo stijgen de kosten in 2024. Dit is in lijn met de trendmatige groei van de vraag naar Wmo voorzieningen. Deze wordt veroorzaakt door de vergrijzing. Bijzonder is de extra koststijging als gevolg van bovengemiddeld hoge indexatie. Dit hangt samen met de hoge inflatie en de vertaling daarvan in de cao-lonen.

Participatie

Voor het onderdeel Participatie zijn de budgetten voor bijstandsuitkeringen aangepast aan de nader voorlopig bijgestelde doeluitkering BUIG. De doeluitkering afgezet tegen de verwachte kosten voor bijstandsuitkeringen 2024 geeft een verwacht negatief saldo van € 655.000. Omdat het budget voor de BUIG in de begroting 2024 uit eigen middelen is opgehoogd met € 1 miljoen, passen de verwachte uitgaven binnen de begroting en resteert een overschot van € 345.000. Dit valt vrij in de algemene middelen. De tendens is dat het aantal uitkeringen blijft stijgen. Dit heeft te maken met een verhoogde taakstelling voor inburgering. Een andere factor van belang is de oplevering van nieuwe sociale huurwoningen. Deze factoren worden pas in het jaar t-plus 2 gecorrigeerd in de uitkering van de BUIG.

Energietoeslag

Vanuit het Rijk heeft de gemeente een bijdrage gekregen voor het uitkeren van de energietoeslag. Deze bijdrage bestaat uit een vergoeding van de uitkering van de toeslag aan inwoners en de uitvoeringskosten van de gemeente. Bij het uitvoeren van de regeling zijn de middelen voor het uitvoeren van de regeling door de gemeente niet als zodanig ingezet en is er gedeeltelijk gebruik gemaakt van bestaande capaciteit in de uitvoering. Dit heeft ertoe geleid dat er eind 2024 een overschot van deze bijdrage wordt verwacht van € 480.000.

Door het gebruik van de bestaande capaciteit in de uitvoering zijn achterstanden ontstaan in de reguliere werkzaamheden en taken. Bij een gebleken overschot op de energietoeslag in de jaarrekening 2024 wordt voorgesteld om de helft ervan in 2025 als incidenteel personeelsbudget toe te kennen om alsnog tijdelijk capaciteit toe te voegen aan de uitvoerende teams, met als doel om de achterstand in reguliere werkzaamheden in te lopen. De andere helft zal dan op hetzelfde moment worden toegevoegd aan de bestemmingsreserve sociaal domein, met als doel om dit in de komende periode in te zetten voor het krijgen van grip op het sociaal domein.

Nullijn

Van de totale budgetmutatie van € 1,9 miljoen is een bedrag van € 1,2 miljoen toe te schrijven aan compensatie voor prijs- en volumestijging in 2024. Deze bijstelling is verwerkt om de begroting op de overeengekomen nullijn te krijgen. De onttrekking aan de bestemmingsreserve sociaal domein van € 1.000.000 is het bedrag waarmee het budget van de gestelde nullijn wordt overschreden. Het verwachte voordeel op de BUIG van € 345.000 is in de algemene middelen verwerkt.